18 ก.ย. 2568

ระบบขับเคลื่อนของรถไฟ

    ในขณะที่อยากจะเขียนบล็อกเกี่ยวกับสาระความรู้รถไฟ ก็คิดว่าจะเล่าเรื่องอะไรก่อนดี ... งั้นก็เรื่องง่ายๆ ก่อน แล้วค่อยลงรายละเอียดกันไป แล้วจะลองเล่าให้ทุกคนได้เพลิดเพลินไปกับมันละกัน...

สวัสดีผู้อ่านทุกท่านครับ
วันนี้ขอเล่าเรื่องเกี่ยวกับ "ระบบขับเคลื่อน" พื้นฐานของรถไฟ ให้ผู้อ่านได้รู้จักกันครับ

    รถไฟปู๊นๆ รถไฟชานเมือง รถไฟลอยฟ้า ใต้ดิน หรือความเร็วสูง แม้จะมีหน้าตาไม่เหมือนกันแต่เขาก็เป็นรถไฟเหมือนกันครับ

    ระบบที่เป็นพื้นฐานที่สุดของรถไฟ ก็คงจะเป็นรถไฟแบบที่ใช้หัวรถจักร (locomotive) ลากตู้โดยสารหรือตู้สินค้า (carriages)



    สิ่งนี้เป็นสิ่งที่ทำให้รถไฟแตกต่างจากรถยนต์โดยสิ้นเชิง เพราะเราอยากได้เครื่องยนต์หัวเดียว ลากของได้ทีละหลายๆ ตู้ในครั้งเดียว จะได้ประหยัดค่าใช้จ่ายในการขนส่ง นั่นคือรถไฟในยุคบุกเบิก 
    ทุกวันนี้หัวรถจักรยังเป็นที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ไม่ได้เป็นระบบที่ล้าสมัยแต่อย่างใด หัวรถจักรหัวเดียวลากตู้สินค้าคอนเทเนอร์ได้ 30 กว่าตู้ หรือบางที่ก็เป็นร้อยตู้

    แต่สำหรับรถไฟขนส่งผู้โดยสาร เรากลับเห็นว่าหัวรถจักรมีจุดด้อยอยู่บางอย่าง เช่น เวลาถึงสถานีปลายทางแล้วต้องกลับหัวขบวน เอาหัวรถจักรไปสับเปลี่ยน หรือในด้านความเร็ว/ความเร่งที่ยังไม่ทันใจวัยรุ่น

    ปัญหาการสับเปลี่ยนหัวรถจักร แก้ได้โดยการเอาหัวรถจักรสองคัน มาไว้หัวท้ายอย่างละคัน จึงเป็นที่มาของระบบ Push-Pull คือมีหัวรถจักร "ลาก" อยู่ด้านหน้า แล้วมีอีกหัว "ดัน" อยู่ด้านท้าย


    แล้วต้องมีคนขับอยู่ที่หัวรถจักรทั้งสองคันไหม? ก็ได้ แต่เพื่อให้ง่ายต่อการควบคุมมากขึ้น เราก็พัฒนาระบบควบคุมหัวรถจักร เช่น ต่อสายไฟระหว่างหัวท้าย ให้คนเดียวควบคุมรถจักรได้สองคันพร้อมๆ กัน
    ทั้งนี้ Push-Pull ไม่ได้มีการใช้ในประเทศไทยแต่อย่างได 

Multiple Unit

    เพื่อขจัดปัญหา performance ด้านความเร็ว ความเร่ง หรือเบรกของรถไฟแบบหัวรถจักร เลยมีแนวคิดกระจายกำลังขับเคลื่อนไปตามตู้ต่างๆ แบบนี้มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า Power-distributed traction (ส่วน locomotive เรียก Power-concentrated traction ก็ได้)


รถไฟฟ้าแบบ Multiple Unit ที่เราคุ้นเคย

    สมมติว่ารถไฟขบวนหนึ่งมี 6 ตู้ ถ้าเป็นหัวรถจักร ก็จะมีหัวรถจักร 1 ตู้ กับตู้โดยสารอีก 5 ตู้ (กลับไปดูรูปแรกสุด) ถ้าเป็น Multiple unit ก็เป็นตู้โดยสาร 6 ตู้ มีมอเตอร์ขับเคลื่อนติดอยู่สัก 3 ไม่ก็ 4 ตู้
    การกระจายกำลังขับเคลื่อนเช่นนี้ทำให้รถมีน้ำหนักเบาลง performance ความเร่ง/เบรก ดีขึ้น และเพิ่มพื้นที่การโดยสารได้อีกด้วย เพราะเมื่อเราตัดหัวรถจักรออกไป เราได้ตู้เพิ่มมาอีกตู้หนึ่ง

30 มิ.ย. 2568

หลังจากนั่งรถไฟเที่ยวทั่วญี่ปุ่น 10 ปี และกลับมาทำงานระบบรางในไทย 1 ปี

มีนาคม 2567


    ผมกลับประเทศไทยหลังเรียนจบปริญญาโทที่ประเทศญี่ปุ่น ซึ่งนับรวมแล้วผมไปเรียนญี่ปุ่นเป็นเวลา 10 กว่าปี ต่อมาในเดือนมิถุนา ผมได้เริ่มทำงานเกี่ยวกับระบบรางในไทย ซึ่งการได้ทำงานเกี่ยวกับระบบรางนั้น นับว่าเป็นหนึ่งในฝันของผมตั้งแต่เด็ก

    ตั้งแต่เด็กผมฝันอะไรไว้ และ 10 ปีที่ผมไปเรียนต่อที่ประเทศญี่ปุ่นมาผมได้อะไรมาบ้าง และหลังจากที่ได้ทำงานกับระบบรางในไทยเป็นเวลา 1 ปี ผมวาดฝัน ความหวังอะไรกับระบบรางของไทยไว้…

ชอบรถไฟตั้งแต่จำความได้

    เวลาไปส่งญาติขึ้นรถไฟกลับต่างจังหวัด ก็นั่งดูล้อรถไฟหมุนไปหมุนมา เพราะว่าชานชาลารถไฟของเราอยู่ต่ำ ก็จะเห็นล้อหมุนไปหมุนมา เวลานั่งรถไฟฟ้าบีทีเอส ที่นั่งเป็นแบบหันหน้าเข้าหากัน ก็พยายามปีนที่นั่งเพื่อจะได้ดูวิวนอกหน้าต่าง แล้วไม่ได้ดูวิวธรรมดา ดูราง ก็จะตื่นเต้นกับรางแยกตรงแถวๆ สยาม พญาไท ฯลฯ

Quiz : มีใครเคยนั่งรถต๊อกเที่ยวสะพานแม่น้ำแควหรือถ้ำกระแซ รุ่นนี้ไหมครับ?

11 มิ.ย. 2568

Worketa Ramen Review Ep.5 : ผมลืมราเมงหนึ่งเดียวร้านนี้ไปได้ยังไง...

    เมื่อ 4 ปีที่แล้ว ผมได้เริ่มรีวิวร้านราเมงต่างๆ ในเมืองฟุกุโอกะให้ทุกท่านได้อ่านเป็นแนวทางสำหรับท่องเที่ยวฟุกุโอกะ

    ตอนที่หนึ่ง ผมใช้ชื่อว่า  ราเมงที่มี "หมายเลข 1" โดยได้แนะนำร้าน อิจิรัง (Ichiran 一蘭) อิปปุโด (Ippudo 一風堂)  และ อิกโคชะ (Ikkosha 一幸舎) ให้ท่านได้ชมไป...

แต่ผมลืมไปร้านนึงที่สำคัญมากๆ

ISSOU 一双

    ซึ่งจริงๆ ตอนแรกที่ผมเริ่มรีวิวผมยังไม่รู้จักร้าน ISSOU นี้เลย แต่เมื่อตะลอนชิมราเมงไปสักพักจึงได้รู้จักชื่อเสียงของร้านนี้ และได้รู้ว่านี่เป็นหนึ่งในราเมงซุปกระดูกหมูที่เจ้มจ้นมากที่สุดที่ผมเคยกินมา

    ร้านนี้ตั้งอยู่ห่างจากสถานีฮากะตะทาง Chikushi exit ไปเกือบ 10 นาที ระหว่างทางก็มีร้านอาหารประปราย จนเจอร้านนี้อยู่ที่หัวมุมสี่แยกของซอยเล็กๆ ซึ่งร้านเป็นที่สังเกตได้ง่ายเพราะมีคนต่อคิวไม่ขาดสายอยู่แล้ว ตอนแรกก็ไม่อยากต่อคิว แต่มาครั้งต่อไปก็ขอตัดสินใจลองดู ตอนนั้นเกือบสี่โมงเย็นแล้ว ไม่น่าจะมีคน

🍜🍜🍜

23 เม.ย. 2568

ช่อง YouTube ที่โตแล้วก็ยังชอบดู และอยากแบ่งปันให้เพื่อนๆ ดูด้วย

สวัสดีผู้อ่านทุกท่านครับ

ทุกท่านมี YouTube Channel ที่ติดตามดูอยู่เรื่อยๆ ไหมครับ

MR. BEAST วันก่อน: ผมช่วยคน 2000 คนกลับมาเดินได้อีกครั้ง
วันถัดไป: ทุก 1 นาทีจะมีคน 1 คนถูกกำจัด!!!

    จริงๆ ผมเป็นคนที่ไม่ค่อยโหนกระแสทันโลกกับเรื่องบ้านเมืองสักเท่าไหร่ แต่ผมก็มี YouTube Channel บางช่องที่ผมติดตามเรื่อย เพราะผมรู้สนุกกับมัน

    เท้าความกลับไปก่อนครับว่าผมเป็นเด็กเรียน และด้วยความ Nerd มาตลอด เราก็ฝักไฝ่แต่เรื่อง Nerdๆ ผมเลยชอบสิ่งที่เรียกว่า "Backyard Science" (ไม่ก็ Backyard Engineering) แปลง่ายๆ ละกันว่า "วิทยาศาสตร์หลังบ้าน"

    มันคือการทดลอง/กิจกรรมเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่ทำได้เองที่บ้าน เชื่อว่าหลายคนก็เคยเล่นเหมือนกันตอนเด็กๆ ไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมที่อยากทำเอง หรือจะโดนครูสั่งการบ้านปิดเทอมมาก็เถอะ...

17 มี.ค. 2568

Never Stop Growing Bangkok - ภาพรถไฟฟ้าขณะก่อสร้างที่ถ่ายสะสมไว้โดยไม่รู้ตัวกว่า 10 ปี

    กลับไปค้นรูปเก่าๆ พบว่าตัวเองถ่ายรูปรถไฟฟ้าที่กำลังก่อสร้างในกรุงเทพสะสมเก็บไว้ตลอดโดยที่ไม่รู้ตัวเลย

    ไม่สิ ต้องรู้ตัวสิครับว่ากำลังถ่ายอะไรอยู่ตรงหน้า แต่ตอนถ่ายก็ไม่ได้คิดอะไร ไม่ได้คิดจะเปรียบเทียบ before - after อย่างไร แค่ตื่นเต้นว่าตรงนี้ที่เราผ่านบ่อยๆ กำลังมีการก่อสร้างรถไฟฟ้า เลยถ่ายเก็บไว้ ผ่านไปอีกปีสองปีก็กลับมาเห็นว่ามันเริ่มเป็นรูปเป็นร่างมากขึ้น ก็ถ่ายเก็บไว้เรื่อยๆ รอวันที่เสร็จเป็นรูปเป็นร่าง...

    วันนี้เลยขอรวบรวมภาพรถไฟฟ้าขณะก่อสร้างที่ถ่ายสะสมไว้โดยไม่รู้ตัวกว่า 10 ปี มาให้ผู้อ่านได้ชมกันครับ

  สายสีน้ำเงิน (สายเฉลิมรัชมงคล)  

สายสีน้ำเงิน สถานีวัดมังกร

    หลังจากรถไฟฟ้าใต้ดินสายแรกของไทย ช่วง หัวลำโพง - บางซื่อ เปิดให้บริการในปี 2004 ก็มีการพูดถึงส่วนต่อขยายไปยังฝั่งธนบุรีอยู่เรื่อยๆ จนในที่สุดก็เริ่มก่อสร้างในช่วงปี 2012 ตอนนั้นเรียนที่สวนกุหลาบ ไปโรงเรียนผ่านดิโอลด์สยามทุกวันก็จะเห็นเขาปิดถนนบางเลนเพื่อสร้างรถไฟใต้ดิน แล้วเขาก็ว่ากันว่าตอบจบ ม.6 น่าจะเสร็จ แต่สุดท้ายกว่าจะเสร็จก็เกือบๆ มหาลัย ปี 2-3 (2019) เลย
    จริงๆ ผมก็ไม่ได้ติดตามการก่อสร้างช่วงใต้ดินมากเท่าไหร่ แต่ที่เห็นอยู่เรื่อยๆ คือช่วงใกล้ เซ็นทรัลปิ่นเกล้า เพราะชอบไปกับครอบครัวอยู่บ่อย ก็จะผ่านสะพานของสายสีน้ำเงินที่ต้องวิ่งสูงเพื่อข้ามถนนคู่ขนานลอยฟ้า สำหรับผมตอนนั้นถือว่าน่าตื่นเต้นมาก เพราะมีทั้งถนนลอยฟ้า สะพานข้ามแยก แล้วยังมีอุโมงค์ลอดแยกอีก มีกี่ชั้นเนี่ย...

สะพานข้ามทางคู่ขนานลอยฟ้า ปี 2015

2 ปีผ่านไป...

  2 ปีผ่านไป...